İş hayatında işçi ile işveren arasında bulunan ve birbirlerine karşı olan yükümlülükleri koymada/ korumada iş kanunu hükümlülüklerinin yadsınamaz bir etkisi söz konusudur. Kötü niyet tazminatı işçinin işverenin sorumluluğu altında iken iş güvencesinde yararlanamama nedeniyle dava açarak işverenden hakkını talep etmesini sağlayan bir tazminattır. Ancak elbette belirsiz süreli anlaşma üzerine yapılmış iş sözleşmesinin iş yeri sahibi tarafından kötü niyet güdülerek bozulması halinde bu hüküm verilmiş olabilir. 4857 sayılı iş kanununun 17. maddesi uyarınca işe iade hükümleri gibi hakları barındıran iş güvencesi kapsamlı hükümlerin dışında bir haktır. Fakat pek tabi işçileri koruma noktasında yaklaşan iş hukukunun bir diğer tazminat davalarına yönelik uygulamalarındandır.
Kötü Niyet Tazminatı Davası Açma
İşçi kötüye kullanılan iş sözleşmesi feshine neden olan geçersiz mazerete karşı hakkını, işveren tarafından yapılan muameleye karşılık olarak yargı yoluyla arayabilir. İşçinin işverenden kötü niyet tazminatı tahsil edebilme hakkının doğmuş olması için bazı haller olması şart koşulmuştur. Bu şartlar şu şekilde ifade edilir:
- En az 30 iş gününden uzun süreceği iş sözleşmesi belirtilmiş olan bir işte çalışılıyor olması,
- İş yerinde 6 aydan daha az bir süredir çalışmış olmak,
- 30 kişiden daha az işçi çalışan bir şirket veya kurumda çalışıyor olunması,
- Belirsiz süreli bir iş sözleşmesi yapılmış olmalı yani sözleşme çalışma tarihinin bitişi belirtilmemiş bir halde bulunması
- Gibi hallerde, işçi için tazminat davası açma hakkı elde edilmiş olur.
Kötü Niyet Tazminatı Dava Şartları
Tazminat şartları:
- İşçinin sendika üyesi olması,
- İşvere sayıca birçok işçiyi çıkardıktan sonra tekrar başka işçiler alması,
- İşçinin yasal haklarının yerine getirilmemesi ve bireysel olarak da hürriyetinin engellenmesi,
- İş sahibinin evli ve bekar işçi ayrımı yapması,
- İşçiye cinsiyet ve ırk farklılıklarından dolayı manevi şiddet uygulanması,
- Siyasi görüş, etnik köken ve dini inançlar konu edilerek işverenin iş akdini bozması,
- Kişinin hamilelik ve doğum yapma gibi özel durumlarında mevzu bahis olan haklarından yararlanılmasına olanak sağlamamak şeklinde ifade edilir.
Bu durumlar kötü niyet tazminatı davası açmak için yeterli nedenlerdir. Ancak ispat edilme zorunluğu taşırlar.
Kötü Niyet Tazminat Tutarı
Borçlar kanunu ile iş kanunu hususlarında ayrı ayrı şartlar ve neticelerle düzenlenmiş olan yasal hükümler bulunur.
İş sözleşmesinin borçlar kanunu kapsamında olduğu durumlarda, işveren kötü niyetli ve haksız bir yaklaşımla işçinin iş sözleşmesini feshetmişse, kötü niyet tazminatı davanın başlangıç sürecindeki maaşın üç katı tutarında ödenir.
İş kanunun hükümlerine göre ise tazminat bedeli yine üç katıdır. Ancak kıdem seviyesi ile ilişkilidir. Günlük brüt ücret üzerinden tazminat hesaplama yapılır. Buna göre:
- Yani kıdemi 6 aydan az olanlar için 2 hafta x 3
- 6 ay ile 1,5 yıl arası 4 hafta x 3
- 1,5 yıl ile 3 yıl arası 6 hafta x 3
- 3 yıldan fazla 8 hafta x 3 olarak hesaplanır.
Kötü niyet tazminatı ile ilgili bilgi almak, bordro ve teşvik danışmanlığı talebinde bulunmak için bize iletişim bilgilerimizden ulaşabilirsiniz.
